Ostatnie lata, które przeżyliśmy w cieniu pandemii, nauczyły nas wszystkich dbać o prawidłową dezynfekcję rąk oraz sprzętów. Dotyczy to szczególnie miejsc, gdzie w sposób szczególny należy dbać o zdrowie swoje oraz wszystkich osób w nich przebywających, tzn. szpitali, zakładów opieki zdrowotnej czy aptek. Pojęcia dezynfekcja i sterylizacja stosowane są czasami zamiennie, a to błąd. Dlaczego?
Dezynfekcja medyczna a sterylizacja medyczna – najważniejsze różnice
Jak już zostało wspomniane powyżej, dezynfekcja i sterylizacja, choć w potocznej mowie są stosowane zamiennie, znacząco się różnią. W jaki sposób?
Dezynfekcja – skuteczna, ale nie idealna
Dezynfekcja ma za zadanie zabić wszelkie drobnoustroje chorobotwórcze (formy wegetatywne mikroorganizmów). Nie zawsze jednak poradzi sobie ona z usunięciem wszelkich form przetrwalnikowych. Czym one są? Prawidłowo nazywa się je endosporami. Są to zredukowane o wodę bakterie. Posiadają one dodatkowe błony służące za ochronę, przez co potrafią przetrwać (jak ich nazwa potoczna wskazuje) bardzo ciężkie warunki, takie jak zamrożenie, brak powietrza bądź bardzo wysokie (bliskie wżenia) temperatury. Również dezynfekcja przedmiotu nie poradzi więc sobie z endosporami. Po pewnym czasie bakterie mogą zacząć się namnażać, szczególnie jeśli warunki ku temu są sprzyjające (np. gdy jest ciepło i wilgotno), a my nabawimy się infekcji.
Sterylizacja przedmiotów
Sterylizacja, w przeciwieństwie do dezynfekcji, niszczy wszelkie organizmy żywe, które nią potraktujemy. Oznacza to, że usuwa wszelkie drobnoustroje, jak również ich formy przetrwalnikowe. Jednak nie zawsze jest ona potrzebna. Kiedy zatem wystarczy zdezynfekować, a kiedy trzeba wysterylizować przedmiot? Sterylizacja może być potrzebna wtedy, gdy mamy do czynienia z ranami. Sterylizujemy więc przedmioty mające bezpośredni kontakt z krwią bądź żywą tkanką. Tutaj zwyczajna dezynfekcja może nie wystarczyć. Dotyczy to zwłaszcza wszelkich narzędzi medycznych jak choćby skalpele.
Jak widać, w placówkach opieki medycznej, szpitalach, czy np. w pojeździe pogotowania ratunkowego powinno stosować się zarówno sterylizację, jak i dezynfekcję przedmiotów. Natomiast w domach prywatnych nie należy nadużywać tych metod, czasem wystarczające jest porządne umycie danej rzeczy lub pomieszczenia.